သူနာျပဳမ်ား အတင္းအဖ်င္းေျပာတတ္တဲ့လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြကို ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမလဲ?

အတင္းအဖ်င္းေျပာျခင္းဟာ မည္သည့္လုပ္ငန္းခြင္မွာမဆို ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိပါတယ္။ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈအဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ခၽြင္းခ်က္တစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး။ ဝန္ထမ္းမ်ား သေဘာသဘာဝအတိုင္း အခ်ိန္တိုအနားေပးတဲ့အခ်ိန္(short break)နဲ႔ အဆိုင္းေျပာင္းတဲ့အခ်ိန္(shift changes)အတြင္းမွာ အခ်ိန္ယူၿပီး စုေပါင္းဝိုင္းဖြဲ႔ကာ ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ သူနာျပဳမ်ားဟာ အထူးသျဖင့္ အလုပ္ခြင္မွာ အတင္းေျပာတတ္တဲ့အက်င့္ျဖစ္ေလ့ရွိေသာ ဝန္ထမ္းအုပ္စုတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေျပာလို႔ သူနာျပဳေတြ စိတ္မဆိုးသြားနဲ႔ဦးေနာ္။ ဘယ္အလုပ္မွာမဆို ဒါေတြရွိတတ္ပါတယ္။ 

☹လူေတြဘာေၾကာင့္ အတင္းေျပာရတာကို ႏွစ္သက္ၾကပါသလဲ (Why exactly do people like to gossip?)

သုေတသနေလ့လာခ်က္အရ အတင္းအဖ်င္းေျပာျခင္းဟာ လူမႈဆက္ဆံေရးလုပ္ေဆာင္မႈတစ္ရပ္အျဖစ္ ရႈျမင္ၿပီး စိတ္လႈပ္ရွားစရာနဲ႔ေဖ်ာ္ေျဖေရးလႈပ္ရွားမႈတစ္ခုလို႔ မွတ္ယူၾကပါတယ္။ ကံမေကာင္းစြာဘဲ ဒီကိစၥကို မၾကာခဏေပါ့ေပါ့ပဲထားကာ အဆိုပါလမ္းေၾကာင္းရဲ႔ အႏၱရာယ္သက္ေရာက္မႈအက်ိဳးကို  လူအမ်ားစုသတိမမူတဲ့စံတစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္။ အတင္းအဖ်င္းေျပာတဲ့ထဲမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ျခင္းဟာ မႏွစ္မ်ိဳ႔စက္ဆုပ္ဖြယ္ေကာင္းရံုသာမက ပညာရွင္မဆန္လွပါ။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ အတင္းေျပာျခင္းက ဝန္ထမ္းမ်ားအၾကား မိတ္ပ်က္ေစဖို႔ ဖန္လာတတ္ၿပီး တစ္စံုတစ္ေယာက္ရဲ႔ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းကိုပါ ထိခိုက္ဆံုးရႈံးေစႏိုင္ပါတယ္။

အတင္းအဖ်င္းေျပာတတ္တဲ့လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားနဲ႔ေပါင္းသင္းဆက္ဆံျခင္း

အျခားလူေတြရဲ႔စိတ္ေနစိတ္ထားကို ေျပာင္းလဲရတာ လြယ္ကူလွတာမဟုတ္။ တစ္စံုတစ္ေယာက္ကိုအတင္းေျပာတာရပ္တန္႔ဖို႔အႀကံဳျပဳ ရတာဟာ စိတ္ဝင္စားစရာအေကာင္းဆံုးစိတ္ကူးျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မယ္(သို႔) တစ္ေယာက္ေယာက္ကို အလုပ္လုပ္ဖို႔ အာမခံေပးလိုက္တယ္ဆိုပါစို႔။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႔ထိန္းခ်ဳပ္မႈထက္ေက်ာ္လြန္လာစရာမရွိဘူးလို႔ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။ ေအာက္ပါအခ်က္၅ခ်က္က အတင္းေျပာေသာလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားနဲ႔အတူ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းကူညီႏိုင္ဖို႔ သင္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။ 

၁။ သင္နဲ႔မသက္ဆိုင္တဲ့အျခားလူေတြအေၾကာင္းေျပာတဲ့စကားဝိုင္းထဲမွာ ပါဝင္ေဆြးေႏြးျခင္းကိုေရွာင္ပါ။(Avoid participating in conversations about other people that do not concern you)

အတင္းေျပာတဲ့စက္ကြင္းရဲ႔ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းထဲမွ ေရွာင္ကြင္းဖို႔ သင့္အတြက္အလြယ္ကူဆံုးအရာမ်ားထဲကတစ္ခုကေတာ့ ရိုးရွင္းစြာေရွာင္ထြက္သြားလိုက္ပါ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သင္နဲ႔မဆိုင္တဲ့အျခားလူေတြအေၾကာင္း ေျပာတဲ့စကားဝိုင္းထဲမွာ မပါဝင္တာက အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ အတင္းဆိုတာ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ေျပာႏိုင္သလို လူမႈကြန္ယက္(social media)ေပၚမွာလည္းေျပာဆိုႏိုင္ေၾကာင္း သတိခ်ပ္ပါ။ သတင္းေတြကို social mediaကေနတစ္ဆင့္ ခ်က္ခ်င္းလ်င္ျမန္စြာ ပ်ံံႏွွံံ႔ေအာင္လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒါက တစ္ျခားသူကို နာက်င္မႈနဲ႔အရွက္ရေစၿပီး ေစာ္ကားတဲ့အတိုင္းအတာအထိ ေရာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဘာအေၾကာင္းအရာပဲေျပာေျပာ မွန္ကန္စြာျပဳမူရမွာက အဲဒီစကားဝိုင္းထဲမွာ မပါဝင္ေအာင္ ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ 

၂။ အက်ဥ္းအက်ပ္ထဲမေမၽွာ္လင့္ဘဲပါဝင္ပတ္သက္မိလၽွင္ အေၾကာင္းအရာကို ေျပာင္းပစ္လိုက္ပါ။ 

(If caught in the situation, change the subject)

တစ္ခါတစ္ရံ တစ္ျခားသူေတြအတင္းအဖ်င္းေျပာဖို႔ အစပ်ိဳးမယ့္ေနရာထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔မသိမသာေရာက္ရွိသြားတတ္ၾကၿပီး အဲဒါကိုေရွာင္ကြင္းဖို႔ အၿမဲတမ္းမျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အဲဒီအေျခအေနမ်ိဳးမွာ အေရးၾကီးဆံုးအရာက အဲဒီပုဂၢိဳလ္ကိုေနာက္ထပ္စကားလက္ဆံုက်ဖို႔  အားမေပးဖို႔ဘဲျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေမးခြန္းမ်ားစြာေမးမွသာ ေဆြးေႏြးမႈၾကာရွည္ျခင္းက သင္စိတ္ဝင္စားေၾကာင္း ျပသမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အတင္းဆိုတာ အေျခအေန၊အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုမွ တစ္ျခားတစ္ခုဆီကို ဦးတည္သြားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အေၾကာင္းအရာကိုေျပာင္းလဲျခင္းအားျဖင့္ စကားလက္ဆံုလြဲဖို႔ ႀကိဳးစားပါ။

၃။ ေကာလဟာလမ်ားမျဖန္႕ရ။(Do not spread rumours)

အကယ္၍ တစ္စံုတစ္ရာ(သို႔)တစ္စံုတစ္ေယာက္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သင္မေတာ္တဆေကာလဟာလမ်ား ၾကားမိခဲ့ရင္ေတာင္မွ အျခားသူေတြကို မေျပာမိပါေစနဲ႔။ အေျခအျမစ္မရွိတဲ့သတင္းစကားမ်ားကို ျဖန္႔ေဝျခင္းဟာ အစပိုင္းမွာ သိပ္သိသာထင္ရွားတယ္လို႔မထင္ရတဲ့ အပ်က္သေဘာအက်ိဳးဆက္မ်ား (negative consequences) ရွိႏိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ နည္းပညာအကူအညီနဲ႔ ေကာလဟာလဟာ ေတာမီးသဖြယ္ ပ်ံ႔ပြားလြယ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား သင္အတည္မျပဳႏိုင္ေသာအခါ အတင္းအဖ်င္းေျပာျခင္းကို ေရွာင္ရွားသင့္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အခ်က္အလက္ေတြမွန္ေပမယ့္ အလြန္အေသးအမႊားကိစၥရပ္ျဖစ္ၿပီး သင္နဲ႔မသက္ဆိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ လ်စ္လ်ဴ ရွဳလိုက္တာအေကာင္းဆံုးပါပဲ။

၄။ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ မိတ္ေဆြအုပ္စုအဖြဲ႔ကို တည္ေဆာက္ပါ။(Build a positive circle of friends)

မေတာ္တဆကြယ္ရာမွာ မရည္ရြယ္ဘဲ သူမ်ားကိုထိခိုက္ေစမဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ အတင္းေျပာျခင္းမွ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုကာကြယ္တားဆီးဖို႔အခ်ိန္က်ေရာက္လာတဲ့အခါမွာ ကိစၥရပ္မ်ားစြာကို အျပဳသေဘာ၊အေကာင္းျမင္စကားေျပာဆိုမႈကို ေမြ႔ေလ်ာ္တတ္သူေတြနဲ႔ သင္ေပါင္းသင္းဝန္းရံပါ။ သူနာျပဳမ်ားအဖို႔ နာရီေပါင္းမ်ားစြာၾကာရွည္စြာလုပ္ၿပီးေနာက္ စိတ္ဖိစီးမႈသက္သာရာရဖို႔ လူမႈဆက္ဆံေရး(socialising)က အေထာက္အကူေပးႏိုင္တာကို နားလည္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း  အပ်က္သေဘာအတင္းေျပာျခင္း(negative gossip)က စိတ္ခံစားဆိုင္ရာပင္ပန္းႏြမ္းနယ္မႈ(emotional exhaustion )နဲ႔ ကိုယ္ပိုင္စိတ္အာရံု၊အသိခံစားခ်က္မရွိဘဲ ပ်ံ႔လြင့္ေနျခင္း(depersonalization)တို႔နဲ႔ အျပဳသေဘာဆက္ႏြယ္ေနေၾကာင္း သုေတသနစမ္းသပ္ခ်က္မွာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီလိုျဖစ္ေနရင္ ေနာက္ဆံုးမွာ သင့္ရဲ႔သေဘာထား(attitude)နဲ႔ အလုပ္စြမ္းေဆာင္ရည္( work performance)ကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အပ်က္သေဘာအတင္းေျပာျခင္းဓေလ့စရိုက္ကိုျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းကို တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းက အေရးပါေသာအစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ပါဝင္ဖို႔လိုၿပီး အဲဒါကိုအျပဳသေဘာေဆာင္ေသာနည္းလမ္းနဲ႔ အျခားသူေတြကိုလႊမ္းမိုးျခင္းအားျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။

၅။ အၿမဲတမ္းယဥ္ယဥ္ေက်းေက်းနဲ႔ ပညာရွင္ဆန္ဆန္ေနပါ။(Always be courteous and professional)

အတင္းေျပာသူေတြမွာ နားေထာင္ဖို႔ပရိသတ္လိုပါတယ္။ သူတို႔ကိုအားေပးေထာက္ခံမႈမရွိရင္(သို႔) သူတို႔ၾကားခ်င္တဲ့ တံု႔ျပန္မႈမ်ိဳးမရခဲ့ရင္ သူတို႔ဟာ တမင္တကာသင့္ကို ရင္းရင္းႏွီးႏွီးမရွိ၊အဖတ္မလုပ္ဘဲ ဆက္ဆံျပဳမူလာပါလိမ့္မယ္။ အလားတူအျပဳအမူမ်ိဳးတံု႔ျပန္ျခင္းဟာ ပညာရွင္က်င့္ဝတ္မဆန္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပကာ ညံ့ဖ်င္းတဲ့ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးက ဘယ္အေျခအေနကိုမဆို ပို၍ေကာင္းမြန္ေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီအေျခအေနကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ အေကာင္းဆံုးအရာက အၿမဲတမ္းယဥ္ေက်းေဖာ္ေရြမႈရွိျခင္းနဲ႔ လူတိုင္းကို ၾကင္ၾကင္နာနာ၊ရုိေသေလးစားမႈနဲ႔ ဆက္ဆံဖို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ 

က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈပတ္ဝန္္းက်င္မွာ အတင္းေျပာျခင္းဓေလ့ကူးစက္ပ်ံ႔ႏွံ႔မႈဟာ အမ်ားေသာအားျဖင့္ ႀကီးမားတဲ့စိုးရိမ္ပူပန္မႈႀကီးတစ္ရပ္အျဖစ္ မသတ္မွတ္ၾကပါဘူး။ သို႔ေသာ္အမွန္တကယ္ေတာ့ အဲဒါဟာအလုပ္စြမ္းေဆာင္ရည္အေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိေစပါတယ္။ သြယ္ဝိုက္ေသာအက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ အဲဒါက က်န္းမာေရးပညာရွင္မ်ားဟာ သူတို႔ရဲ႔လူနာေတြကို ဘယ္လိုေကာင္းမြန္စြာ ဆက္ဆံသလဲဆိုတာကို အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစပါတယ္။ အတင္းေျပာျခင္းဟာ စံမမီွ၊အရည္အေသြးနိမ့္က်တဲ့က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈရဲ႔ အႏၱရာယ္အခ်က္တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း သုေတသနမွာေတြ႔ရွိရပါတယ္။ အလားတူသုေတသနဆန္းစစ္ခ်က္မွာလည္း အပ်က္သေဘာအတင္းေျပာျခင္း(negative gossip)နဲ႔လူနာေဘးကင္းစိတ္ခ်ရမႈ(patient safety)အၾကား ဆက္ႏြယ္မႈကို မီးေမာင္းထိုးျပထားပါတယ္။ အဲဒါက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အေျခအေနတစ္ခုရဲ႔ အေရးပါမႈနဲ႔အႏၱရာယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားႀကီးေျပာျပပါတယ္။ အတင္းေျပာျခင္းက သူနာျပဳေတြအၾကား ေပါင္းကူးဆက္သြယ္ေရးတည္ေဆာက္ရာမွာ စြမ္းေဆာင္ေပးႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥကိုထည့္ဂရုမစိုက္ဘဲ လူမႈဆက္ဆံေရးအကန္႔အသတ္ကို ခ်င့္ခ်ိန္စြာသိရွိဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း၊ အလုပ္နဲ႔ လူမႈေရးရာကိစၥရပ္မ်ားကို ခြဲျခားသိတတ္ျခင္းျဖင့္ က်န္းမာေရးပညာရွင္မ်ား လူနာမ်ားကို ဂရုစိုက္ႏိုင္ၾကပါေစ။ 

(မွတ္ခ်က္- မည္သည့္က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းကိုမၽွ မရည္ရြယ္ပါ။ ဘာသာျပန္ျခင္းသက္သက္သာျဖစ္ပါတယ္။)

(Reference- Nurses: How do you deal with gossipy co-workers? Written by Nur Syarafina Mohamad Radzi- MIMS)