အိမ္ေမြးတိရစၦာန္မ်ားနဲ႔အတူ အိပ္ရာမၽွေဝျခင္းရဲ႔ က်န္းမာေရးအႏၱရာယ္မ်ား

အိမ္ေမြးတိရစၦာန္ပိုင္ရွင္မ်ားအေနနဲ႔ တိရစၦာန္မ်ားနဲ႔အတူ သူတို႔ရဲ႔အိပ္ရာမ်ားကို မၽွေဝေပးတတ္တာအဆန္းေတာ့ မဟုတ္ပါ။  တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦးနံေဘးမွာ အိပ္စက္ရတာဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္  လူနဲ႔တိရစၦာန္ႏွစ္ဦးလံုးအတြက္ ေက်နပ္ ႏွစ္သိမ့္မႈကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ 

အမွန္စင္စစ္စာရင္းဇယားမ်ားအရ အိမ္ေမြးေခြးအားလံုးရဲ႔တစ္ဝက္နဲ႔ ေၾကာင္၆၃%ေလာက္ဟာ သူတို႔ရဲ႔သခင္ေတြနဲ႔အတူ အိပ္တတ္ၾကပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဆရာဝန္မ်ားက ကၽြန္ေတာ္တို႔အဲဒီလိုလုပ္တိုင္း သတိအၿမဲရွိဖို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။

ေယဘူယ်အားျဖင့္ ကေလးသူငယ္မ်ားကို အိမ္ေမြးတိရစၦာန္မ်ားနဲ႔အတူတကြ ေပးမအိပ္သင့္သလို အခ်ိဳ႔ေသာေရာဂါအေျခအေနရွိ လူၾကီးမ်ားမွာလည္း အိမ္ေမြးတိရစၦာန္မ်ားနဲ႔အတူ အိပ္တဲ့အခါ ေအးခ်မ္းေသာအိပ္စက္မႈကိုရရွိဖို႔ အလြန္ခက္ခဲႏိုင္ပါလိမ့္မယ္လို႔ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားက သေဘာတူေထာက္ခံၾကပါတယ္။

တိရစၦာန္မ်ားမွတဆင့္ လူေတြဆီသို႔ ကူးစက္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားကို Zoonotic diseases လို႔ ရည္ညႊန္းၾကပါတယ္။ ကံမေကာင္းစြာပဲ အိမ္ေမြးတိရစၦာန္မ်ားဟာ ဒီေရာဂါနဲ႔ မကင္းႏိုင္ၾကပါဘူး။

တိရစၦာန္မ်ားဟာ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္ဖြယ္၊ ခ်စ္စရာေကာင္းေသာ္လည္းပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႔မ်က္ႏွာေတြ လၽွက္မယ္(သို႔) ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႔ ႏွာရည္ေတြကိုေတာင္ လၽွက္မိလၽွင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေနမေကာင္းတဲ့အခါမွသာ  ေနာက္ထပ္ေရာဂါပိုးမႊားမ်ား ကူးစက္ပ်ံ႔ပြားဖို႔ရာအႏၱရာယ္ကို ျမွင့္မားေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေပါက္ၿပဲဒဏ္ရာမ်ားကို လၽွက္မိပါကလည္း ေရာဂါကူးစက္မႈကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ ေခြးေတြကို ေသခ်ာစြာဂရုမစိုက္လၽွင္ ေခြးေလွး၊ သံေကာင္နဲ႔ကပ္ပါးေကာင္ေတြ ရွင္သန္ေပါက္ဖြားတြယ္ေနေစပါတယ္။ အဆိုပါပိုးမႊားမ်ားဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေရာဂါပိုးကို သယ္ေဆာင္သူမ်ားျဖစ္ၿပီး အကယ္၍ သူတို႔ရဲ႔ေခြးမ်ားမွတစ္ဆင့္ သယ္ေဆာင္လာလၽွင္ ေနာက္ဆံုးမွာ လူေတြကို ေရာဂါကူးစက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ေခြးကိုက္တဲ့အခါ(သို႔) အေမြးကြာက်တဲ့အခါ ေခြးေတြကိုယ္၌က လူေတြကို ေရာဂါပိုးနဲ႔ ဓါတ္မတည့္မႈေတြျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကာကြယ္ဖို႔ ေခြးကာကြယ္ေဆးကို အသိေပးအေၾကာင္းၾကားျခင္းနဲ႔ တိရစၦာန္ကုဆရာဝန္ထံ အခါအားေလ်ာ္စြာ သြားျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ဖို႔ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက အၾကံျပဳပါတယ္။ 

ေရာဂါအျပင္ တစ္ခါတစ္ရံ ေခြးေတြနဲ႔အတူ မၽွေဝအိပ္စက္ရာမွာ စိတ္တိုစရာေကာင္းပါတယ္။ အိပ္ေနတုန္းမွာ ေခြးေတြက က်ယ္ေလာင္စြာေဟာက္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ အိပ္ရာခင္းကိုကုတ္ျခစ္တတ္လို႔ လူေတြရဲ႔ပစၥည္းေတြကို ပ်က္စီးေစပါတယ္။ အလြန္ဆိုးရြားတဲ့ကိစၥကေတာ့ ကေလးငယ္မ်ားနဲ႔အတူအိပ္တဲ့အခါ ေခြးေတြက ကေလးေတြကို ေက်ာ္ခြလွိမ့္ၿပီး ကေလးကိုအသက္ရွဴ ၾကပ္ေစကာ ေသသြားႏိုင္သလို ျပင္းထန္တဲ့ဒဏ္ရာအနာတရေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ 

အလားတူ ေၾကာင္ေလးေတြဟာ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ႏူးညံ႔သိမ္ေမြ႔ၾကေသာ္လည္း ရံဖန္ရံခါ သူတို႔ပိုင္ရွင္ေတြက်ီစယ္တဲ့အခါ ကုတ္ဖဲ့တတ္ၾကပါတယ္။ မၾကာခဏထက္ပိုၿပီး အဆိုပါကုတ္ျခစ္ရာမ်ားကို ခ်က္ခ်င္းမကုသရင္ ဘက္တီးရီးယားကူးစက္မႈကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါတယ္။ အလြန္ျပင္းထန္လၽွင္ အဆိုပါေရာဂါကို ကုသရာ၌ ဆရာဝန္မ်ားကိုပင္ လိုအပ္ေကာင္းလိုအပ္လာႏိုင္ပါတယ္။ 

ေၾကာင္ေတြဟာ ညအခါမွာလည္း အလြန္စိတ္တိုစရာေကာင္းပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ဟာ ညအခါ တက္ၾကြလႈပ္ရွားၾကပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႔လႈပ္ရွားမႈနဲ႔စြမ္းအားအျမင့္မားဆံုးအခ်ိန္ဟာ အၿမဲလိုလို သူတို႔ပိုင္ရွင္ေတြအိပ္စက္ခ်ိန္နဲ႔တိုက္ဆိုင္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေၾကာင္အမ်ားစုဟာ ေဆာ့ခ်င္ေသာေၾကာင့္ ညဥ့္လယ္မွာ သူတို႔ရဲ႔သခင္ေတြကို ႏိုးၾကပါတယ္။ 

အဲဒါေတြအားလံုးကို သိေသာ္လည္းပဲ ပိုင္ရွင္အမ်ားစုဟာ သူတို႔ရဲ႔အိမ္ေမြးတိရစၦာန္မ်ားကို ပံုမွန္ေစာင့္ေရွာက္ေမြးျမဴ ၾကပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့ အိမ္ေမြးတိရစၦာန္မ်ားဟာ အဓိကစိတ္ဖိစီးမႈသက္သာေစသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲတဲ့ႏွစ္၂၀၁၅ Mayoေဆးခန္းရဲ႔စမ္းသပ္ေလ့လာခ်က္အရ ပိုင္ရွင္အမ်ားစုမွာ သူတို႔ရဲ႔အိမ္ေမြးတိရစၦာန္မ်ားအနားမွာရွိေနျခင္းက လံုၿခံဳမႈသေဘာခံစားရပါတယ္။ 

အိမ္ေမြးတိရစၦာန္ေတြကို လူေတြဘာေၾကာင့္ဒီေလာက္ခ်စ္ရသလဲဆိုတာကို နားလည္ဖို႔မခက္ပါဘူး။ သူတို႔ဟာ အိပ္ရာေတြကို ေႏြးေထြးသက္ေတာင့္သက္သာျဖစ္ေစၿပီး စိတ္ပူပန္မႈကိုေလ်ာ့က်ေစကာ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္ယံုၾကည္မႈကိုေပးစြမ္းႏိုင္ပါတယ္။ အဆိုပါနည္းလမ္းမ်ားကို စိတ္ထဲဝယ္မွတ္သားထားျခင္းျဖင့္ တိရစၦာန္နဲ႔သခင္ႏွစ္ဦးစလံုးအတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္စရာမ်ားနဲ႔ ေဘးကင္းလံုၿခံဳေသာအေတြ႔အၾကံဳ ေတြေပးစြမ္းႏိုင္ဖို႔ အေထာက္အကူျပဳပါလိမ့္မယ္။ 

(Reference- Health risks of sharing a bed with pets written by Canis Inculta, 29 Jun 2016, MIMS)