အဆိုပါက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ကုသမႈက ေကာင္းက်ိဳးထက္ဆိုးတ်ိဳးပိုျဖစ္ေစသလား?

ေအာက္ပါ အႏၱရာယ္ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတဲ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ေရာဂါရွာေဖြေရးဆိုင္ရာလုပ္ေဆာင္ခ်က္၅ရပ္ကို သေဘာတူလက္မခံခင္ ေသခ်ာစဥ္းစားပါ။ လက္ရွိကေနဒါႏိုင္ငံရဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈစံနစ္ေလ့လာခ်က္အရ ၄င္းတို႔ကို လုပ္ေဆာင္ျခင္းဟာ ပိုမိုညႊန္ၾကားစမ္းသပ္လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္တယ္ဆိုတာပါပဲ။

ေမးခြန္းမ်ားေမးထိုက္တဲ့ ေဆးေလာကရဲ႔လုပ္ထံုးမ်ား

ေဆးပညာမွာ ပိုတယ္ဆိုတာ အၿမဲတမ္းေကာင္းတယ္လို႔ မဆိုလိုပါ။ မလိုလားအပ္တဲ့ၾကားခံဝင္စြက္မႈမ်ားက ပိုက္ဆံပိုမိုကုန္က်ေစရံုသာမက က်န္းမာေရးအႏၱရာယ္ကိုပါ ျဖစ္လာေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူနာမ်ားအေနနဲ႔ ေအာက္ပါလုပ္ေလ့လုပ္ထရွိတဲ့ စမ္းသပ္မႈ၅မ်ိဳ းကို လက္မခံခင္ ၂ၾကိမ္မၽွစဥ္းစားသင့္ပါတယ္။

ေဆးပညာမွာ ပိုတယ္ဆိုတာ အၿမဲတမ္းေကာင္းတယ္လို႔ မဆိုလိုပါ။ မလိုလားအပ္တဲ့ၾကားခံဝင္စြက္မႈမ်ားက ပိုက္ဆံပိုမိုကုန္က်ေစရံုသာမက က်န္းမာေရးအႏၱရာယ္ကိုပါ ျဖစ္လာေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူနာမ်ားအေနနဲ႔ ေအာက္ပါလုပ္ေလ့လုပ္ထရွိတဲ့ စမ္းသပ္မႈ၅မ်ိဳ းကို လက္မခံခင္ ၂ၾကိမ္မၽွစဥ္းစားသင့္ပါတယ္။

၁။ေခါင္းကိုက္ျခင္းအတြက္ CTs or MRIs 

ကြန္ပ်ဴ တာတိုမိုဂရပ္ဖီလို႔ေခၚတဲ့ (CT)scansမ်ားမွာ ေရာင္ျခည္ကို အသံုးျပဳ ၍ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ပံုရိပ္ေဖာ္ေရာဂါရွာေဖြျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုပါေရာင္ျခည္ထိေတြ႔မႈဟာ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားပါတယ္။Magnetic Resonance Imaging (MRI) scansလို႔ေခၚတဲ့ သံလိုက္ပဲ့တင္ရိုက္ခတ္မႈပံုရိပ္က်ေတာ့ ေရာင္ျခည္မသံုးရပါဘူး။ မၾကာခဏေခါင္းကိုက္ေဝဒနာခံစားေနရတဲ့လူနာမ်ား CTs က အလြယ္တကူရႏိုင္တဲ့အတြက္ CTs နဲ႔အရင္ဆံုးစမ္းသပ္စစ္ေဆးပါတယ္။ 

အဆိုပါscans၂မ်ိဳ းလံုးအတြက္ ဦးေႏွာက္ရွိသိပ္သည္းဆကို ပံုမွန္ေျပာင္းလဲေစႏိုင္တဲ့ ထူးဆန္းရွာေဖြမႈမ်ားမွာ ပံုမမွန္ဟု ဓါတ္မွန္ဆရာဝန္က ထင္မွတ္ကာ ေနာက္ထပ္စမ္းသပ္မႈေတြထပ္စစ္ခိုင္းၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ မထူးျခားတဲ့ရလဒ္မ်ားကို ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ ကေနဒါအလယ္ပိုင္းေဒသရွိလူ၆၂၃ေယာက္ကို ေခါင္းကိုက္ေဝဒနာအတြက္ CTရိုက္ခိုင္းလိုက္ရာ ၂ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ေခါင္းကိုက္ျခင္းကို ျဖစ္ေစတဲ့ ပံုမမွန္ေတြ႔ရွိခ်က္ကို ေတြ႔ရၿပီး ၁ေယာက္သာလၽွင္္ ကင္ဆာအဖုအက်ိတ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေရာဂါထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ၄င္းအေျဖမထြက္ခ်ိန္အတြင္း လူနာမ်ားမွာ စိုးရိမ္ပူပန္စြာ ေစာင့္စားေနရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Winnipeg မွ Radiologist Dr. Martin Reedက ေခါင္းကိုက္ျခင္းက ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ ျပင္းထန္မွ(သို႔) တျခားေသာေဝဒနာနဲ႔တြဲလ်က္ စကားေတြဗလံုးဗေထြးေျပာမယ္ (သို႔) ခႏၶာကိုယ္ေကာင္းမြန္စြာေရြ႔လ်ားႏိုင္ျခင္းမရွိမွသာ Scanရိုက္သင့္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

၂။ အေအးမိျခင္းအတြက္ Antibiotics ေခၚ ပိုးသတ္ေဆး

အေအးမိဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဝင္ေနတဲ့လူနာေတြက သူတို႔ရဲ႔ဆရာဝန္ကို antibioticsေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုေကာင္းေတာင္းဆိုပါလိမ့္မယ္။ သို႔ေသာ္ပိုးသတ္ေဆးက မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အေအးမိျခင္းက ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး ပိုးသတ္ေဆးက ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးအတြက္ ဘာမွလုပ္မေပးႏိုင္ပါဘူး။ တခ်ိဳ႔ ေရာဂါအတြက္ ေဆးက ပို၍ၿငိမ္သက္ေစကာ ဆိုးဝါးတဲ့ဘက္တီးရီးယားေတြကို ဝင္ေရာက္ခြင့္ေပးၿပီး C. difficile bowel infection လို႔ေခၚတဲ့ ဗိုက္နာ၊ဝမ္းေလၽွာတဲ့ေဝဒနာကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။

၃။ ၂၁ႏွစ္ေအာက္နဲ႔ ၆၉ႏွစ္ေက်ာ္ဆိုရင္Pap Smearsေခၚ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ

    ရွိမရိွစမ္းသပ္ျခင္း

အရင္တုန္းက pap smearsကို ကာမစိတ္ၾကြမႈရွိတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္မ်ားကို ႏွစ္စဥ္စစ္ဖို႔ အၾကံျပဳခဲ့ေပမယ့္ သုေတသီမ်ားက ယခုအခါ ငယ္ရြယ္တဲ့အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာသားအိမ္ေခါင္းပံုမမွန္ျခင္းကို ကိုယ္တိုင္ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသိဖို႔ စစ္ေဆးမႈေတြျပဳ ေနေၾကာင္း ေတြ႔ရပါတယ္။ အသက္၂၅ႏွစ္ေအာက္မွာ ၂ၾကိမ္စစ္ထားတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုရင္ ပံုမမွန္အေျဖထြက္ဖို႔ အခြင့္အလမ္း၃ႀကိမ္မွာ ၁ႀကိမ္ပဲ ရွိပါတယ္။ အဆိုပါအေၾကာင္းရင္းေၾကာင့္ pap smearsကို အသက္၂၁ႏွစ္(သို႔) ၂၁ႏွစ္အထက္မွာသာ ျပဳ လုပ္သင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳပါတယ္။ အသက္၇၀(သို႔)၇၀ေက်ာ္အမ်ိဳးသမီးမ်ား ၃ႀကိမ္ဆက္တိုက္္စစ္ရာမွာ ပံုမွန္အေျဖထြက္ထားတယ္ဆိုရင္ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္စရာမရွိေတာ့ပါ။

၄။ အရိုးသိပ္သည္းဆစမ္းသပ္ျခင္း (Bone Density Tests)

၄င္းtestကို အသက္၆၅ႏွစ္နဲ႔အထက္အမ်ိဳးသမီးမ်ားနဲ႔ အသက္၇၀နဲ႔အထက္အမ်ိဳးသားမ်ား ဆန္းစစ္ဖို႔ အႀကံျပဳထားေသာ္လည္း လူငယ္လူရြယ္ေလးေတြမွာအရိုးပြေရာဂါအတြက္ စိုးရိမ္ကာ မၾကာခဏဆိုသလို မလိုလားဘဲ စစ္ၾကပါတယ္။ အကယ္၍ သင္ဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့သူ(သို႔) မေတာ္တဆအရိုးက်ိဳးထားတာ မဟုတ္ရင္ အဲဒီ testဟာ သင့္အခ်ိန္ကို အလဟႆ ျဖစ္ေစပါတယ္။ သင့္ဆရာဝန္က သင္အရိုးက်ိဳးလြယ္ဆတ္လြယ္ဖို႔အခြင့္အလမ္းမ်ားမွန္းသိၿပီး သူကအႀကံေပးလို႔ စစ္ခိုင္းမွသာ bone density testsကို စစ္ပါ။

၅။ ခါးနာမႈအတြက္ MRIs 

သာမန္အသက္အရြယ္ႀကီးလာတဲ့ျဖစ္စဥ္တစိတ္တေဒသအရ အနည္းဆံုး၂၀ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ အသက္၃၀ေက်ာ္ကေနဒါလူမ်ိဳးမ်ားဟာ သူတို႔ရဲ့ ခါးရိုးဆစ္ေတြ scanထဲမွာ အဆစ္လြဲေခ်ာ္ပ်က္စီးျခင္း(disc degeneration)ကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဘယ္ရွာေဖြေတြ႔ရွိမႈဟာ ရိုးရိုးအသက္ႀကီးလို႔ျဖစ္ရတာပါလို႔ မၾကာခဏေျပာဖို႔မျဖစ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ခါးေပၚကို MRIsစစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ လူနာကအသက္အရြယ္ႀကီးလို႔ဟု သံုးသပ္ကာ ခြဲစိတ္မႈအပါအဝင္အျခားစမ္းသပ္မႈမ်ား လိုခ်င္လည္းလိုလာပါလိမ့္မယ္။ သို႔ေသာ္ တခ်ိဳ႔ လူနာေတြမွာ ရွင္းမျပႏိုင္တဲ့ေဝဒနာမ်ားျဖစ္တဲ့ ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔တူတဲ့နာက်င္မႈမ်ိဳး၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလ်ာ့က်ျခင္း၊ ေျခေထာက္ၾကြက္သားမလႈပ္ရွားႏိုင္ျခင္း(သို႔) ဆီးအိမ္မထိန္းႏိုင္ျခင္းစတဲ့ေဝဒနာမ်ိဳးရွိေနလၽွင္ေတာ့ MRIs စစ္ဖို႔ လိုေကာင္းလိုပါလိမ့္မယ္။

တစ္ခ်ိဳ႔ပိုက္ဆံခ်မ္းသာသူေတြက ေရာဂါမရွိေပမဲ့ ႏိုင္ငံျခားကို ေရွာ့ပင္းထြက္ရင္း ေဆးလည္းစစ္ရင္း တကိုယ္လံုးကို ပိုက္ဆံအကုန္ခံကာ ေရာဂါရွာေဖြမႈေတြ ျပဳလုပ္ၿပီး ၾကြားလံုးထုတ္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၿပီး လိုအပ္မွသာ စစ္ေဆးၾကဖို႔တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။

Reference- By Wendy Glauser From Reader's Digest Magazine, December 2014

                   (ARE THESE HEALTH CARE TREATMENTS MORE HARM THAN GOOD?)